Mijn kind heeft koorts — wat kun je doen (en wat niet)

Je baby voelt warm aan, heeft rode wangen en drinkt minder goed. Koorts bij kinderen kan je flink laten schrikken – zeker als het lijfje gloeit en je niet weet wat er aan de hand is. Toch is koorts meestal geen reden tot paniek. Het is een natuurlijke reactie van het lichaam op een infectie. In deze blog lees je wat je wél en niet hoeft te doen bij koorts, en wanneer het verstandig is om de huisarts te bellen.

Wat is koorts eigenlijk?

Van koorts spreken we bij een lichaamstemperatuur van 38 graden of hoger. Meestal wordt die veroorzaakt door een virus, soms door een bacterie. Ook na een vaccinatie kan je kind tijdelijk koorts krijgen – dat is onschuldig en gaat vanzelf over.

Koorts is geen ziekte op zich, maar een teken dat het afweersysteem goed werkt. Het lichaam maakt de temperatuur bewust wat hoger om ziekteverwekkers te bestrijden. Ook hoge koorts, tot ongeveer 41 graden, is voor het lichaam veilig. Het getal op de thermometer zegt dus minder dan hoe je kind zich gedraagt.

Wanneer is koorts onschuldig?

Je hoeft je meestal geen zorgen te maken als:

• je kind warm aanvoelt maar nog vrolijk of speels is
• je baby drinkmomenten heeft en regelmatig plast
• je kind wat hangerig of slaperig is, maar goed wakker te krijgen
• de koorts korter dan drie dagen duurt

Laat je kind vooral zijn eigen tempo volgen. Bedrust is niet nodig: als het wil spelen, mag dat. Eetlust is vaak minder bij koorts, maar dat is niet erg – drinken is belangrijker.

Wat kun je doen bij koorts?

• Geef je kind voldoende te drinken. Bied vaak kleine beetjes aan, zeker bij baby’s.
• Kleed je baby bij koorts in ademende, natuurlijke materialen. Wol, en vooral merinowol, helpt het lichaam de temperatuur te reguleren – het is warm als dat nodig is, en voert juist warmte af als het te warm wordt. Zo blijft je baby comfortabel, zonder te veel te zweten of af te koelen. Kies bijvoorbeeld voor een wollen slaappakje of snuggle.
• Gebruik eventueel paracetamol bij pijn of als je kind zich duidelijk niet lekker voelt – niet om de koorts te verlagen.
• Meet de temperatuur met een betrouwbare thermometer, maar doe dit niet te vaak (maximaal 3 keer per dag).
• Laat je kind bij voorkeur in een koele, rustige kamer slapen.

Probeer het lichaam niet actief te koelen met koude doeken of badjes. Dat geeft stress en helpt niet tegen de koorts. Het lichaam regelt de temperatuur zelf.

Wanneer moet je wél naar de huisarts?

Bel je huisarts of de huisartsenpost als je baby of kind:

• jonger is dan drie maanden en koorts heeft
• slap of moeilijk wakker te krijgen is
• blauw of grauw verkleurt
• snel zieker wordt of niet meer reageert als normaal
• nauwelijks drinkt of plast
• donkere vlekjes op de huid krijgt die niet wegdrukbaar zijn (glas-test)

Vertrouw ook op je gevoel: als iets niet goed voelt, is dat reden genoeg om te bellen. Jij kent je kind het beste.

Heeft antibiotica zin bij koorts?

In de meeste gevallen niet. Koorts bij kinderen wordt bijna altijd veroorzaakt door een virus, en daar helpen antibiotica niet tegen. Alleen als de arts vaststelt dat het om een bacteriële infectie gaat, zijn antibiotica nodig. Onnodig gebruik kan juist schadelijk zijn en leidt tot resistentie. Bij pijn (zoals keelpijn of oorpijn) is goede pijnstilling met paracetamol meestal voldoende.

Wat als je baby slecht drinkt of eet?

Dat is normaal tijdens koorts. De eetlust komt vanzelf terug zodra je kind zich beter voelt. Zolang het genoeg drinkt, hoef je je geen zorgen te maken. Bij flesvoeding kun je wat vaker kleine porties aanbieden.

Is hoge koorts gevaarlijk?

Ook hoge koorts hoeft niet direct gevaarlijk te zijn. Het is vooral belangrijk hoe je kind zich gedraagt. Een kind met 39,5°C dat nog speelt en alert is, is meestal minder ziek dan een kind met 38°C dat suf is en niet reageert. Kijk dus niet alleen naar de thermometer, maar vooral naar je kind zelf.

Wanneer de temperatuur plots stijgt

Bij sommige kinderen stijgt de temperatuur snel, en dat kan leiden tot een koortsstuip. Dat ziet er eng uit, maar is meestal onschuldig. In een aparte blog lees je wat er dan precies gebeurt en wat je moet doen.

Lees ook: wat te doen bij een koortsstuip

Samenvattend:

• Koorts is een teken dat het lichaam aan het werk is
• Koorts zelf is niet gevaarlijk – gedrag en alertheid zijn belangrijker
• Zorg voor drinken, rust en nabijheid
• Gebruik paracetamol alleen bij pijn
• Bel je huisarts bij alarmsignalen of als je gevoel zegt dat er iets niet klopt

“Koorts is geen vijand, maar een helper van het lichaam. Blijf bij je kind, blijf rustig, en geef het de tijd om te herstellen.”